ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವ
ಅವಶ್ಯ : ಪೂಜೆ ಸಾಮಾನ್, ಪಣಿಕಾರಕ್ ಕಚ್ಚ್‌ಮುಟ್ಟ್, ದೇವಡ ಪೋಟೋ, ಎಣ್ಣೆ, ತೆಂಗೆ,
ಬೊಳ್‌ತ ಪಂಚೆ, ಬಾಳೆ, ಗಿಡ, ಹೋಮಕ್ ಪುಳ್ಳಿ, ಇಟ್ಟಿಗೆ, ಮಣ್ಣ್ ಇತ್ಯಾದಿ, ಪೂಜೆಕ್
ಮಂಟಪ, ಬಂದ್ ಕೂಡ್‌ನ ಜನಕ್ ಅಳ್‌ಪಕ್ ಪಲಂಬು, ಊಟೋಪಚಾರಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ
ಇನ್ನತದ್.
ಕೊಡವಡ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವದ್ ವಿಶೇಷ ಗಣಪತಿ ಹೋಮ, ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆರ ಕೂಡೆ ನಡ್‌ಪ. ಮನೆ ಪಣಿಕಾರಂಗ್, ಕಚ್ಚ್-ಪಿಚ್ಚಳೆ ಪಾತ್ರೆ, ಇನಾಮು, ದಕ್ಷಿಣೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಕೊಡ್‌ಕಂಡು. ಮನೆರ ಒಳ್‌ಕ್ ಪಯ್ಯುನ ನುಗ್ಗ್‌ಚಿಡಂಡು, ಕುಂಞಿ ತೊಟ್ಟ್‌ನ ಮನೆರ ಸುತ್ತು ಸುತ್ತ್‌ಚಿಡಂಡು. ಪ್ರಸಾದ, ಕೂಳ್‌ದಾನ ಮಾಡಂಡು. ಎಲ್ಲಾರೂ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಕ ಜನಳ ಪುದಿಯ ಮನೆಲ್ ಹೋಮ, ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆ ಏರ್ಪಡ್ತಿತ್ ಕಾಕ್‌ವ. ಪ್ರಸಾದ- ಕೂಳ್‌ದಾನ ಮಾಡಿತ್ ಪುದಿಯ ಮನೆನ ಕೂಡ್‌ವ.
ಮನೆ ಪಣಿ ತ್ಂದನೆಕೆ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಾನ ಪುದಿಯ ಮನೆಲ್ ಏರ್ಪಾಡ್ ಮಾಡ್‌ವ. ಗೊತ್ತ್ ಮಾಡ್‌ನಚ್ಚಕ್ ಜನಳ ಕೂಟುವಕ್ ಕಾಗದ ಮುದ್ರಿಚಿಟ್ಟಿತ್ ಕೊಡ್‌ಪ. ಊರ್‌ಕಾರಕ್, ಮನೆಕಾರಕ್ ಇಲ್ಲೆ ಏರಿಯಾಕಾರಕ್ ಖುದ್ದ್ ಪೋಯಿತ್ ಎಣ್ಣ್‌ವ. ಕೆಲವು ಜನ ನಗರತ್ ಏರಿಯಾಕಾರಕ್ ಕಾಗದ ಕೊಡ್‌ತಿತೇ ಕಾಕ್‌ವ. ಮನೆಕೆಟ್ಟ್‌ನ ಮೇಸ್ತ್ರಿ ಇಲ್ಲೆ ಕಂಟ್ರಾಕ್ಟರ್‌ಕ್ ಗೌರವತ್‌ರ ಕಿರ್‌ಕಾಣಿಕೆ ಕೊಡ್‌ಪ. ಮನೆಲ್ ಹೋಮ ಇಡ್‌ಚಿಡ್‌ವ, ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆ ಮಾಡ್‌ವ. ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಂದ್ ಪೊಲಾಕ ಮನೆಲ್ ಯಜಮಾನ, ಯಜಮಾನತಿ ಪಿಂಞ ಮಕ್ಕ ಅಂದ್ ಪೊಲಾಕ ಒಂದೂ ತಿಂಗತೆ ಪಟ್ಟಣಿ ಇರಂಡು. ಚುಮ್ಮಿ ಮಕ್ಕ ಇಂಜಕ ಅಯಿಂಗಕ್ ಪಾಲ್, ಪುಟ್ಟ್ ಕೊಡ್‌ಕಲು. ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಕ್ ಮೂಂದ್ ದಿನ ಮುಪ್ಪಡೆಂಜ ಎರ್ಚಿ ಮೀನ್ ಮಾಡತೆ ಶುದ್ದ ಮುದ್ರಿಕೆಲ್ ಇರಂಡು. ಏದೇ ಸೂತಕ ಮನೆಕಾಡ್ ಪೋಕತೆ, ಸೂತಕ ಮಾಡಿಯೋತೆ ಚಾಯಿಲ್ ಕಾರ್ಬಾರ್ ಮಾಡ್‌ವಕ್ ಮಾನಸಿಕವಾಯಿತೂ, ಧಾರ್ಮಿಕವಾಯಿತೂ ಪದ್ದತಿ ಪ್ರಕಾರ ತಯಾರಾಂಡು.
ಪುದಿಯ ಮನೆರ ಎಲ್ಲಾ ಪಣಿ ತ್ಂದಿತ್ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಕ್ ನೋಟ್‌ವ. ಆಚೇಂಗಿ ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ನಲ್ಲ ನಾಳ್ ಕ್‌ಟ್ಟ್‌ನನೆಕೆ ಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಕಾರ ಇಲ್ಲೆ ಪಂಚಾಂಗತ್ ನಲ್ಲ ನಾಳ್ಂದ್ ಗೊತ್ತಾನ ದಿನತ್‌ಲ್ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವ. ಮನೆರ ಪಣಿ ಮುಕ್ಕಾಲ್ ತ್ಂದಿತ್ ಚೆನ್ನ ಬಾಕಿ ಉಂಡೇಂಗಿಯೂ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವ. ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಕ್ ಪಟ್ಟಂಡ ಹೋಮ, ಪೂಜೆ ಅವಶ್ಯ. ದಿನ ಗೊತ್ತ್ ಮಾಡ್‌ನನೆಕೆ ಪಟ್ಟನ ಕಂಡಿತ್, ಅಯಿಂಗಕೂ ಅರಿವಿಕೆ ಕೊಡ್‌ಕಂಡು. ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಕ್ ಬೋಂಡ್ಯ ಸಾಮಾನ್ ಸಾಮಗ್ರಿ ಎಲ್ಲಾನ ಪಟ್ಟ ಎಣ್ಣ್‌ನನೆಕೆ ಕೂಟಂಡು. ಪೂಜೆ ಸಾಮಾನ್ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಗಡಿಲೇ ಕ್‌ಟ್ಟುವ. ಕೆಲವು ಸಾಹಿತ್ಯತ್‌ನ ಪಟ್ಟನೇ ಕೊಂಡ್‌ಕೂಟ್‌ವ. ಪೂಜೆ ಸಾಮಾನ್‌ಲ್ ಹೋಮಕ್ ಪುಳ್ಳಿಲ್ ಪಲ್ಚಿ ಪುಳ್ಳಿಯೂ ಬೋಂಡು. ನಗರಕಾರ ನಾಡ್ಂಜ ಪಲ್ಚಿ ಪುಳ್ಳಿ ಕೊಂಡ್ ಬಪ್ಪದೂ ಉಂಡ್. ಬಾಕಿ ಮಾಮೂಲ್ ಪೇಟೆರ ಸಾಮಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ.
ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಕ್ ಒನ್ನಾಂದೆಕ್ ಮುಪ್ಪಡೆ ಮನೆನ ಆಪಚ್ಚಕ್ ಮನಾರ ಮಾಡಿತ್ ಶುದ್ದ ಮುದ್ರಿಕೆಲ್ ಬೆಪ್ಪ. ನಗರತ್ ಮನೆರ ಪೊರ್ಮೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡಿತಿಪ್ಪ. ಪೂರ್ತಿ ಪಣಿ ತ್ಂದ ಮನೆಲ್ ಸುಮಾರೆಲ್ಲಾ ಸಾಮಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಟ್ಟ್-ಕಡಿಕೆ, ಕುರ್ಚಿ ಮೇಜತ್‌ನೋ ಅಲಂಕಾರ ವಸ್ತುನ ಕೊಂಡ್‌ಬಂದ್ ಕೂಟ್‌ವ. ಜಾಗ ಇಂಜಕ ಮನೆರ ಪೊರ್ಮೆ, ಮಾಡಿಲ್ ಶಾಮಿಯಾನ ಇಡ್‌ವ. ಮನೆ ಪಣಿ ತೀಂದ್‌ಲೇಂಗಿ ಬಂದ ಜನ ಅಳ್‌ಪಕ್ ಮಾತ್ರ ಜಾಗ ಮಾಡಿತಿಪ್ಪ. ನಗರತ್ ಮನೆರ ಬಟ್ಟೆ ಕಾಟ್‌ವಕ್ ಬಲ್ಯ ಬಲ್ಯ ಬೋರ್ಡ್ ತೂಕ್‌ವ. ನಾಡ್‌ಲ್ ಮನೆರ ಸುತ್ತ್ ಮುತ್ತ್ ಬೊಳಿ ಮಾಡಿತ್, ಜನ ಓಡಿಕಳಿಪಕ್, ನಿಪ್ಪಕ್, ಅಳ್‌ಪಕ್ ಜಾಗ ಮಾಡ್‌ವ. ಪೊಲಂಜತಿ ನೇರಕ್ ಮನೆರ ಸುತ್ತ್ ಬೊಳ್‌ತ, ಚೋಂದ ಪಿಂಞ ಕರ್ತ ಮೂಂದ್ ರಂಗ್‌ರ ನೂಲ್ ಪಿ೦ಞ ಮುಂಡ್ರತ್ ಬಳ್ಳಿನ ಸುತ್ತ್‌ವ. ನಗರತ್ ಬಳ್ಳಿ ಇಲ್ಲತೆಯೂ ಆಪ. ಆಚೇಂಗಿ ನೂಲ್ ಕೆಟ್ಟ್‌ವ. ಇಟ್ಟಿಗೆ ಮಣ್ಣ್ ಇಟ್ಟಿತ್ ಮನೆರ ನಡುಬಾಡೆಲ್ ಗಣಪತಿ ಹೋಮಕ್ ತಯಾರ್ ಮಾಡ್‌ವ. ನೆಲ್ಲಕ್ಕಿರ ಬರಿಲ್ ಗಣೋದಿ ಬೆಚ್ಚಿತಿಪ್ಪ. ಪಟ್ಟಸ್ವಾಮಿ ಬಂದಿತ್ ಅಯಿಂಡ ತಯಾರಿಪೋಲೆ ಹೋಮ ಸುರು ಮಾಡ್‌ವ.
ಪೊಲಾಕ ಮನೆನ ಒಡ್‌ಕಿ ತಳ್‌ಚಿ ಮನಾರ ಮಾಡಂಡು. ಪಡಿಕ್ ತೋರಣ ಕೆಟ್ಟ್‌ವದ್, ಪೂವ್ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡ್‌ವದ್ ಮಾಡಿಯೋಂಡು. ಪಟ್ಟಸ್ವಾಮಿ ಹೋಮಕ್ ತಯಾರ್ ಮಾಡ್‌ನಾನ ಮನೆರ ಯಜಮಾನ ಪಿಂಞ ಸಂಸಾರ ಆ ಹೋಮತ್‌ರ ಎದಿಕೆ ಮಡಿ ಬಟ್ಟೆಲ್, ಎಣ್ಣ್‌ನಕ ಆಪಚ್ಚಕ್ ಶುಭ್ರತ್‌ರ ಬೊಳಪು ಉಳ್ಳ ಬಟ್ಟೆಲ್ ಇರಂಡು. ಆಣಾಳ್ ಬೊಳ್‌ತ ಪಂಚೆಲ್ ಅಳ್‌ಕಂಡು. ಪೂಜೆ, ಸ್ಲೋಕ, ಮಂತ್ರ ಆಯಂಡಿಂಜನೆಕೆ ಹೋಮಕ್ ಪಟ್ಟಸ್ವಾಮಿ ಎಣ್ಣ್‌ನನೆಕೆ ಪೂವ್, ವಸ್ತ್ರ, ಅಕ್ಕಿ, ಇತ್ಯಾದಿನ ಇಡಂಡು. ಹೋಮ ತ್ಂದಿತಾನದು ದೇವಳ ನೆನತಿತ್ ನೆಲ್ಲಕ್ಕಿಲ್ ಅಕ್ಕಿ ಕನಿಪ. ಪಟ್ಟ ಹೋಮತ್‌ರ ತಟ್ಟೆ, ಪ್ರಸಾದ ಕೊಡ್‌ಪ. ಅದ್‌ನ ಮನೆಕಾರ ಸ್ವೀಕರಿಚಿಟ್ಟಂಡ್, ಪೂಜೆ ಮಾಡ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣೆ ಪಣತ್‌ನ ಮನೆರ ಯಜಮಾನ ಪಿಂಞ ಯಜಮಾನತಿ ದಂಡಾಳೂ ಕೂಡಿತ್ ಪಟ್ಟಂಗ್ ಕೊಡ್‌ಕಂಡು. ಪದ್ದತಿ ಪ್ರಕಾರ ಅಕ್ಕಿ ತೆಂಗೆ, ಬಾಳೆ ಪಣ್ಣ್‌ನೋ ಕೊಡ್‌ತಿತ್ ಪೂಜೆಕಾರಂಡ ಸೇವೆನ ಸಂತೃಪ್ತಿ ಪಡ್‌ತಂಡು. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಬಂದ್ ಕೂಡ್‌ನಯಿಂಗಕೂ ಹೋಮತ್‌ರ ಪ್ರಸಾದ ಬಳಂಬ್‌ವ.
ಬಂದ್ ಕೂಡ್‌ನ ಸ್ವಂತಕಾರ, ಪಟ್ಟಸ್ವಾಮಿರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನತ್ ಮನೆರ ಎದಿಕೆ ಬರಿಂಜ ಬೆಂಬರಿ ಬರಿಕ್ ಓರ್ ಪಯ್ಯುನ ಇಲ್ಲೆ ಕಡಚಿನ ಆಟಿಯಂಡ್ ದಾಟ್‌ಚಿಡಂಡು. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಒಕ್ಕತ್‌ರ ಏದೇಂಗಿ ಚೆರಿಯ ಕುಂಞಿನ ತೊಟ್ಟ್ ಕುಂಞಿ ಮಾಡಂಡು. ತೊಟ್ಟ್‌ಲ್ ಬಟ್ಟೆ ಬಿರಿಚಿತ್ ಕುಂಞಿನ ಬುದ್ದಾಕಿಯಂಡ್, ಮನೆರ ಓರ್ ಪೊಮ್ಮಕ್ಕ ಮಂಡೆಲ್ ಪೊರ್ತಂಡ್ ಬಂದ ಜನಳ ಕೂಟಿಯಂಡ್ ಮನೆರ ಸುತ್ತು ತೊಟ್ಟ್ ಕುಂಞಿಯಾಯಿತ್ ಮೂಂದ್ ಸುತ್ತ್ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಬರಂಡು. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ತೊಟ್ಟ್‌ನ ಉಳ್‌ಪಿತ್ ಪುಡ್‌ಚಂಡ್, ತೊಟ್ಟೋಡೆ ಕುಂಞಿನ ನೆಲ್ಲಕ್ಕಿಲ್ ಬೆಕ್ಕಂಡು. ಅಲ್ಲಿ ಮನೆಕ್ ನಂದಾಂಡೂಂದ್ ದೇವಳ ಬೋಡಿಯಂಡ್ ನೆಲ್ಲಕ್ಕಿಲ್ ತೊಟ್ಟ್‌ಲ್ ಉಳ್ಳ ಕುಂಞಿಕ್ ಪಣ ಕೆಟ್ಟಂಡು. ಸುಮಾರ್‌ಕ್ ಆ ಮನೆರ ಜನ ಮಾತ್ರ ಕುಸಿಕ್ ಪಣ ಕೆಟ್ಟ್‌ವ. ಹೋಮತ್‌ರ ಪೊಗೆಲ್ ಕುಂಞಿ ಕೆಮ್ಮಿಯಂಡಿಪ್ಪ. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಕೆಲವು ಕಡೆ ಕಟ್ಟಡ ಪಣಿಕಾರ ಮೇಸ್ತ್ರಿಕ್, ಕಂಟ್ರಾಕ್ಟರಕ್ ಕಚ್ಚ್‌ಮುಟ್ಟ್, ಪೊನ್ನ್ ಪಣ ಕೊಡ್‌ಪ. ಅದಾನದು ಪೊಲಾಕ ನೇರತೆ ಬಂದಯಿಂಗಕ್ ಕಾಫಿ ತಿಂಡಿ ಕೊಡ್‌ಪ.
ಎಲ್ಲಾ ತ್ಂದದು ಸತ್ಯ ನಾರಾಣಯಣ ಪೂಜೆಕ್ ಅಳ್‌ಪ. ಇಲ್ಲಿ ಪೂಜೆರ ಮಂಟಪತ್‌ನ ಮನೆರೊಳ್‌ಲ್ ನಡುಬಾಡೆಲ್ ಇಲ್ಲೆ ಬಲ್ಯ ಹಾಲ್‌ಲ್ ಮಾಡ್‌ವ. ಮಂಟಪಕ್ ಬಾಳೆಗಿಡ ಕೆಟ್ಟಿತ್, ಪೂವ್‌ಲ್ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡಿತ್, ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ದೇವಡ ಪೋಟೋ ಬೆಚ್ಚಿತ್ ಪೂಜೆರ ಸಾಮಗ್ರಿ ಕೂಟಿತಿಪ್ಪ. ಅದ್ಂಡ ಎದಿಕೆ ದಂಡ್ ಮುಂದಾಳ್ ಪಟ್ಟಂಗ ಪೂಜೆಕ್ ತಯಾರಾಪ. ಪೊರ್ಮೆ ಪಟ್ಟಂಗಳೇ ಬಂದ ಜನಕ್ ಕೂಳ್‌ದಾನ ಮಾಡುವಕ್ ಅಡಿಗೆ ಮಾಡ್‌ವದುಂಡ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆಕೂ ಪಟ್ಟಂಗ ಎಣ್ಣ್‌ನಚ್ಚಕ್ ಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಕಾರತ್‌ರ, ಬಪ್ಪ ಜನಕೊತ್ತ ಸಾಮಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೂಟಿತಿರಂಡು. ಪೂಜೆಕ್ ಮಂಟಪತ್‌ರ ಎದಿಕೆ ಮನೆರ ಯಜಮಾನ ಪಿಂಞ ಯಜಮಾನತಿ ಸಂಸಾರಕಾರ ಅಳ್‌ಕಂಡು. ಬಂದಯಿನ ತಕ್ಕಾರ ಮಾಡುವಕ್ ಕುಟುಂಬಕಾರಳ, ಸ್ವಂತ ಬೆಂದುವಳ ಬುಟ್ಟಿತಿರಂಡು. ಸತ್ಯ ನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆಕ್ ಬಂದವು ಎಲ್ಲಾ ನೆಲತ್ ಪಲಂಬ್‌ಲ್ ಅಳ್‌ಕಂಡು.
ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆ ಸುರುವಾನನೆಕೆ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಮಹಿಮೆರ ಕಥೆನ ಓದುವ. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಪೂಜೆ ನಡ್ಂದಂಡಿಂಜಲ್ಲಿಕ್ ಪೋಯಿತ್ ಕಥೆ ಕೇಟಿತ್, ನೈವೇದ್ಯ ಪ್ರಸಾದ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಾಡಿಯಂಡ್ ಕೂಳ್‌ದಾನತ್ ಭಾಗಿಯಾನಕ ಎನ್ನತೆನ್ನತ ಫಲ ಕ್‌ಟ್ಟಿತ್ಂದ್ ಕಥೆರ ಮಹಿಮೆ ಎಣ್ಣುವ. ಪೂಜೆರ ಮನೆಲ್ ಸಮಯ ನೋಟಿಯಂಡ್ ಒಯಿಂಬದ್ ಇಲ್ಲೆ ಪನ್ನೆರಂಡ್ ಕಥೆನ ಪೂಜೆಕ್ ಬಂದಯಿಂಗಕ್ ಓದುವ. ಬಂದವು ಸಮಾಧಾನತ್, ಪೂಜಾಭಕ್ತಿಲ್, ದೇವಳ ನೆನತಿತ್ ಕಥೆನ ಕೇಪ. ಕಥೆನ ಕೇಪಾತೂ ಪೂಜಾಫಲ ದಕ್ಕುವಾಂದ್ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡ್. ಇನ್ನನೆ ಒಂದ್ ದಂಡ್ ಗಂಟೆರ ಪೂಜೆ ಕಥೆ ಆನದು ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿರ ಮಹಾಮಂಗಳಾರತಿ ನಡ್‌ಪ. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಪಾಲ್, ತೇನ್, ನೆಯ್ಯಿ, ಸಕ್ಕರೆ ಪಾಕತ್‌ರ ನೈವೇದ್ಯ ಪ್ರಸಾದ ಕೊಡ್‌ಪ. ಜನ ಪೂಜೆಕ್ ಹಣ್ಣ್‌ಕಾಯಿ ಮಾಡ್‌ಚಿಡ್‌ವ. ಪೂಜೆ ಮಾಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಸ್ವಾಮಿಕ್ ಶಾಸ್ತ್ರಪ್ರಕಾರ ಬಟ್ಟೆ, ದಕ್ಷಿಣೆ ಪಣ, ಅಕ್ಕಿ ಕೊಡ್‌ಪ. ಕಂಟ್ರಾಕ್ಟರ್ ಇಲ್ಲೆ ಮೇಸ್ತ್ರಿನ ಕಾಕಿತ್ ಅಯಿಂಗಕೂ ತಾಮ್ರತ್‌ರ ಪಾತ್ರೆ, ಪಣ ಮರ್ಯಾದಿ ಕೊಡ್‌ತಿತ್ ಗೌರವಿಚಿಡ್‌ವ. ಕೆಲವು ಭಾಗತ್ ಒನ್ನಾಂದೆಕ್ ಮುಪ್ಪಡೆ ಬೈಟಾಪಕ ಮೇಸ್ತ್ರಿ, ಕಂಟ್ರಾಕ್ಟರ್‌ಕ್ ಮರ್ಯಾದಿ ಕೊಡ್‌ಪದುಂಡ್. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಮನೆನ ಎಲ್ಲಾರೂ ನೋಟ್‌ವ. ಶಕ್ತಿ ಉಳ್ಳನೆಕೆ ಕೊದಿಮೊದತ್‌ನ ಪ್ರೀತಿಲ್ ಕೊಡ್‌ಪ. ಕೆಲವು ಜನ ಪಣಕಾಸ್ ಕೊಡ್‌ತಿತ್ ಮನೆ ಕೆಟ್ಟ್‌ನಯಿನ ಅಭಿನಂದಿಚಿಡ್‌ವ. ಮಣ್ಣ್ ಪಣಿಕಾರಕ್, ಆಚಾರಿಕ್ ಎಂದೂ ನೊಂಬಲ ಮಾಡವಕ್ಕಾಗ, ಮೋಸಮಾಡ್‌ವಕ್ಕಾಗಾಂದ್ ಎಣ್ಣುವ. ಅನ್ನನೆ ಎಲ್ಲಾ ಮನೆ ಕೂಡ್‌ವಲ್ಲಿ ಇಯಂಗಳ ಗೌರವಿಚಿಡ್‌ವ. ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ಕಂಟ್ರಾಕ್ಟರ್, ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಟ್, ಡಿಸೈನರ್ ಎಲ್ಲಾರೂ ಮನೆ ಪಣಿಲ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥಂಗಳಾಯಿತ್ ಇಪ್ಪ.
ಮಜ್ಜಣಕ್ ತರಕಾರಿ ಕರಿ, ತಿಂಡಿರ ಊಟೋಪಚಾರತ್‌ನ ಪಟ್ಟಮಳೇ ಅಡಿಗೆಮಾಡಿತ್ ಬಳಂಬ್‌ವ. ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ಅಡಿಗೆಕಾರಳ, ಕ್ಯಾಟರಿಂಗ್‌ಕಾರಳ ಕಾಕಿತ್ ಅಡಿಗೆ ಮಾಡ್‌ವದೂ ಉಂಡ್. ಕೆಲವು ಮನೆನ ಒಕ್ಕಕಾರಳೇ ಹೋಮ, ಪೂಜೆಲ್ ತ್ತಿತ್ ಪಿತ್ಯಾಂದ್ ಜನಳ ಕಾಕಿತ್ ಎರ್ಚಿಕರಿ ಕಳ್ಳ್ ಊಟೋಪಚಾರ ಕೊಡ್‌ಪ. ಪೇಟೆಲ್, ನಗರತ್ ಪುದಿಯ ಮನೆನ, ಕಟ್ಟಡತ್‌ನ ವಿದ್ಯುತ್ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡಿತಿಪ್ಪ. ಇದ್ಂಜ ಪುದಿಯ ಮನೆ-ಕಟ್ಟಡಾಂದೂ, ಕೂಡಿತೋ, ಉದ್ಘಾಟನೆ ಮಾಡಿತ್ಂದೋ ಗೊತ್ತಾಪ. ಇನ್ನನೆ ಪುದಿಯ ಕಟ್ಟಡ, ಮನೆ-ಮಾರ್ ಕೂಡ್‌ವಕ್ ಹೋಮ ಪೂಜೆ, ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡ್‌ಚಿಡ್‌ವ.
ಮನೆ ಕೂಡ್‌ನಂದ್ ಮನೆನ ದಾರೂ ಇಲ್ಲತೆ ಬುಡ್‌ವಕ್ಕಾಗ. ಬೈಟ್ ಮನೆರ ಯಜಮಾನ, ಯಜಮಾನತಿ ಕೂಡ್‌ನನೆಕೆ ಸಂಸಾರ ಪುದಿಯ ಮನೆಲ್ ಒಳಿಯುವಂಡು. ಅಂದೆಂಜ ಆ ಮನೆಲ್ ಖಾಯಂ ವಾಸಕ್ ಏರ್ಪಾಡಾಂಡು. ಮನೆಪಣಿ ಪೂರ್ತಿ ತ್ಂದಕ ಮನೆಕಾರಳೇ ಬಂದಿತ್ ಇಪ್ಪ. ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಇನ್ನತಾನ ಏರ ಕಟ್ಟ್‌ಚಿಡ್‌ವದ್ ನಗರತ್ ಕಾಂಬ. ಅಲ್ಲಿಯೂ ಓರ್ ದಿನ ಮನೆ ಮಾಲೀಕ ಒಳಿಯುವ ಕ್ರಮ ಉಂಡ್.
——
ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟ
ಕೊಡವಾಮೆಲ್ ಇಂದ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟ ಸಹ ಮುಖ್ಯಪಟ್ಟ ನಡಪ್ ಆಯಿಪೋಯಿತ್. ನಾಡ್‌ಲ್, ನಗರತ್‌ಲ್, ಪೇಟೆ ಪಟ್ಟಣತ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟ ನಡ್‌ಪ. ಕೊಡವ ಸಂಘ, ಕೂಟಕಾರಡ, ಒಕ್ಕಕಾರಡ, ಏರಿಯಾಕಾರಡ, ಒತ್ತೋರ್ಮೆನ ಕಾಂಗಲು. ಬೆಂಗಳೂರ್-ಮೈಸೂರ್‌ರನ್ನತ ನಗರತ್ ಅದೆಚ್ಚಕೋ ಕೊಡವ ಕೂಟ, ಸಂಘ ಏರಿಯಾ ಏರಿಯಾತ್‌ಲೂ ಕಾರ್ಬಾರ್ ಮಾಡಿಯಂಡುಂಡ್. ಮಡಿಕೇರಿ ವೀರಾಜಪೇಟೆ, ಪೊನ್ನಂಪೇಟೆ ನಗರತ್‌ಲೂ ಸುಮಾರ್ ಕೇರಿ, ನಾಡ್ ಕೊಡವ ಸಂಘಟನೆನ ಕಾಂಗಲು. ಇನ್ನನೆ ಸಾಧಾರಣ ಪೇಟೆ ಪಟ್ಟಣತ್‌ಲೂ ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆ, ಕೇರಿ, ಕೂಟ ಸಂಘಟನೆ ಇನ್ನತದ್ ನೇಂದಿತ್. ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟತ್‌ಲ್ ಓರ್ ಭಾಗತ್‌ರ ಇಲ್ಲೆ ಓರ್ ಒಕ್ಕತ್‌ರ ಜನ, ಸಂಘಟನೆರ ಜನ ಒಂದಾಯಿತ್ ಕೂಡ್‌ವ. ನಗರತ್ ಕೊಡವ ಸಂಘ, ಕೂಟ ಇನ್ನತದ್ ಅಲ್ಲತೆ ಚಾಕ್ರಿರ ಜಾಗತ್ ಕೊಡವ ಒಂದಾಪದೂ, ಕೊಡಗ್‌ಕಾರ ಒಂದಾಪದೂ, ಕೊಡಗ್‌ರ ಓರ್ ನಾಡ್‌ಕಾರ ಕೂಡ್‌ವದೂ ಕಾಂಬ. ಓರ್ ಚೆರಿಯ ಸಭೆ ಸಮಾರಂಭ ಮಾಡಿತ್ ಕೂಡಿಯಾಡ್‌ವ. ಗೌಜಿ ಗದ್ದಳತ್‌ರ ಊಟೋಪಚಾರತ್ ಪಿರಿವ. ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟಕ್ ಕಾಗದ ಮಾಡಿತ್ ಕಾಕ್‌ವ. ಪುದಿಯವು ಇಂಜಕ ತೇಡಿತ್ ಕಾಗದ ಕೊಡ್‌ಪ, ಅಯಿನ ಮೆಂಬರ್ ಮಾಡ್‌ವಕ್ ಪೇಚಾಡ್‌ವ. ಬೆಂದುವಳ ಕಾಕ್‌ಚಿಡ್‌ವ. ಸಂಘಕ್, ಕೂಟಕ್ ದಾನಿಯಡ ಪಣ ಸಹಾಯ ಪಡೆವಕ್ ಸಂಘಟನೆಕಾರ ಮೊಳಿ ಇಡ್‌ವ.
ಪೇಟೆ ಪಟ್ಟಣತ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟಂದ್ ಎಣ್ಣ್‌ನಕ ಆ ಕೂಟತ್‌ರ ಒಕ್ಕಕಾರ ಎಲ್ಲಾ ಕೂಡ್‌ವ. ಕೂಟತ್ ಎಚ್ಚಕ್ ಒಕ್ಕ ಉಂಡ್ಂದೂ ಗೊತ್ತಾಪ. ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟತ್‌ರ ಖರ್ಚ್‌ಕ್ ಎಲ್ಲಾಡ ಕೈಂಜಿ ಚಂದಾಪಣ ಕೂಟುವ. ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ಎಲ್ಲಾಕಡೆ ಕೂಟ, ಸಂಘತ್ ಮೆಂಬರ್‌ಶಿಫ್ ಮಾಡ್‌ವಾನಗುಂಡ್, ಚಂದಾ ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡ್‌ವದೂ ಓರ್ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಆಯಿತ್. ಗೌಜಿ ಗದ್ದಳತ್‌ರ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟತ್, ಕಳಿ ತೆಳಿ, ಭಾಷಣ, ಸನ್ಮಾನ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ತಂಬೋಲ ಇನ್ನತ ತರಾವರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡ್‌ಪ. ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟತ್‌ರ ಆದಿಲ್ ದೇವಡ ಪೂಜೆ ಮಾಡ್‌ವ. ಕೈಲ್‌ಪೊಳ್ದ್ ನಮ್ಮೆ ಕಯಿಂಜಕ ಕೈಲ್‌ಪೊಳ್ದ್ ಆಯುಧ ಪೂಜೆ ನಡ್‌ತ್‌ವ. ಚಂಗ್ರಾಂದಿ ಕಯಿಂಜಿತಿಂಜಕ ಕಣಿ ಪೂಜುವ. ಪುತ್ತರಿ ಕಯಿಂಜಿತ್ ನಡ್‌ಪ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಆನಕ ಊರೋರ್ಮೆ ಮಾಡ್‌ವ. ಇಲ್ಲೇಂಗಿ ಕಾವೇರಮ್ಮೆರದೋ ಇಗ್ಗ್‌ತಪ್ಪಂಡದೋ, ಲಕ್ಷ್ಮೀರದೋ ಪೋಟೋ ಬೆಚ್ಜಿತ್ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿತ್ ಕಾರ್ಬಾರ್ ಸುರು ಮಾಡ್‌ವ. ಸುರೂಲ್ ತಿಂಡಿ ಕಾಫಿರ ತಕ್ಕಾರ ಇಪ್ಪ. ಸಭೆರ ಖರ್ಚ್‌ಕ್ ಬೋಂಡ್ಯ ದುಡ್ಡ್‌ಕಾಯಿತ್ ಚಂದಾ ಕೇಟಿತ್‌ಕೂಟ್‌ನದಲ್ಲತೆ, ಉದಾರ ಮನಸ್ಸ್‌ಲ್ ತಂದಾನೋ ಕೇಟವ. ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟತ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆಲ್ ಕೂಡ್‌ವ ಸಂದರ್ಭತ್‌ಲೇ ಕಾಲತ್‌ರ ಮಾಸಭೆ ನಡ್‌ತ್‌ವದೂ, ಪುದಿಯ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡ್‌ವದೂ ನಡ್‌ಪ. ಪೊಲಾಕ ಇಲ್ಲೆ ಬೈಟಾಪಕ ಗೊತ್ತ್‌ಮಾಡ್‌ನ ನೇರತ್ ಎಲ್ಲಾರೂ ಕೂಡಿತ್ ಜಾಗ ಉಳ್ಳಲ್ಲಿ ಬೆಂದುವಡ ಭಾಷಣ, ಸನ್ಮಾನವೂ ಇಪ್ಪ. ಕಳಿ ಪೈಪೋಟಿ ನಡತುವ. ಓಡ್‌ವ ಪಾರ್‌ವದೂ, ಚುಮ್ಮಿ ಮಕ್ಕ, ಬಲ್ಯ ಮಕ್ಕಕ್ ಇಕ್ಕಿಕ್ಕತ್‌ರ ಪುದಿಯ ಪೈಪೋಟಿ ನಡ್‌ತುವ. ಅದಾನದು ಸಭೆ ಕೂಡ್‌ವ.
ಸಭೆಲ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ, ಸ್ವಾಗತ, ಕಯಿಂಜದು ಭಾಷಣ ಇಪ್ಪ. ಪ್ರತಿಭೆರ ಮಕ್ಕಕ್, ಸಾಧನೆ ಮಾಡ್‌ನಯಿಂಗಕ್ ಇನಾಮು ಕೊಡ್‌ಪದ್ ನಡ್‌ಪ. ಆಯಾ ಸಂಘತ್ ಬಲ್ಯ ಪದವಿಕ್ ಪೋನಾಂಗೂ, ಓದ್‌ಲ್, ಚಾಕ್ರಿಲ್, ಕ್ರೀಡೆಲ್ ಇನ್ನತ ಪೇರ್ತ್ ಬಲ್ಯ ಸಾಧನೆ ಮಾಡ್‌ನಯಿನ ಸನ್ಮಾನಿಚಿಡ್‌ವ. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮತ್‌ರ ಆಟ್ ಪಾಟ್ ಸಹ ಬೆಪ್ಪ. ಸಂಘತ್‌ರ ಟೆಲಿಪೋನ್ ಡೈರಕ್ಟರಿ ಬುಡ್‌ಗಡೆ ಇನ್ನತದೂ ಇಪ್ಪ. ಇದಾನದು ಊಟೋಪಚಾರ ಮಾಡ್‌ವ. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಮಾಸಭೆ ಮೀಟಿಂಗ್ ವರದಿ, ಖರ್ಚ್ ವೆಚ್ಚ ಎಲ್ಲಾ ತ್ತಿತ್ ಪಿರಿವ. ಸುಮಾರ್ ಕಡೆ ಪೊಲಾಕ ನೇರತೆ ಕೂಡಿತ್ ಎಲ್ಲಾರ್‌ಕೂ ಕಳಿ ತೆಳಿ ಪೈಪೋಟಿ ಬೆಪ್ಪ. ಜಾಗತ್‌ರ ಅನುಕೂಲ ನೋಟಿತ್ ಚೆರಿಯ ಜಾಗತ್ ಮಕ್ಕಕ್, ಬಲ್ಯಯಿಂಗಕ್, ಆಣಾಳ್‌ಕ್, ಪೊಣ್ಣಾಳಕ್ಂದ್ ಬೋರೆ ಬೋರೆ ಪೈಪೋಟಿ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಇಪ್ಪ. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಪೊಲಾಕ ಸಭೆ ಆನದು ಊಟೋಪಚಾರ ತ್ತಿತ್ ಮಜ್ಜಣತ್‌ರ ಮೀದ ತಾಂಬೋಲ ಕಳಿ, ಆಟ್ ಪಾಟ್ ಇಪ್ಪ. ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟ ಇಂದ್ ಬಲ್ಯ ಮಟ್ಟತ್ ಪ್ರೀತಿಲ್ ಕೂಡಿಯಾಡುವ ಸಭೆ ಸಮಾರಂಭ ಆಯಂಡುಂಡ್. ಇದ್ ಒಕ್ಕತ್, ನಾಡ್‌ಲ್, ಉಳ್ಳ ಜಾಗತ್ ನಡ್‌ಪ ನಲ್ಲೋರ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆರ ನಮ್ಮೆ ಆಯಿತುಂಡ್.
ಇದೇ ಪೋಲೆ ಒಕ್ಕತ್ ಮೀದಿ ಬೆಪ್ಪದೂ ನಡ್ಂದಂಡುಂಡ್. ಒಕ್ಕಕಾರ ತಾಮನೆ ಮೂಡಿಯಳ ಕಾಕ್‌ಚಿಟ್ಟಿತ್ ಗುರು ಕಾರಣಂಗ್ ಮೀದಿ ಬೆಪ್ಪದ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆಲ್ ಕೂಡಿಯಾಡಿ ಉಂಬದ್ ಮಾಡ್‌ವ. ನಗರತ್ ಸಮಾಜ, ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆರ ಕಟ್ಟಡತ್ ಮಾಡ್‌ವದೂ ಉಂಡ್. ನಾಡ್‌ಲ್ ಬಲ್ಯ ಮನೆಲ್ ಕೂಡ್‌ವದೂ, ಕೈಮಡಕ್ ಪೋಪದೂ ಕಾಂಬ. ಸುಮಾರ್ ಒಕ್ಕತ್ ಹಾಕಿ, ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಇನ್ನತ ಮುಖ್ಯಪಟ್ಟ ಕಳಿರ ವಿಷಯತ್‌ಲೂ ಕಾಲಕೊಮ್ಮ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟ ಮಾಡ್‌ವ. ಇದತ್ ಒರೇ ಒಕ್ಕ ಬೋರೆ ಬೋರೆ ಭಾಗಕಾರ, ಬೋರೆ ಬೋರೆ ಜಾಗತ್ ಇಂಜಕೋ ಒಂದಾಯಿತ್ ಕೂಡ್‌ವದುಂಡ್. ಅನ್ನನೆ ಕಳಿಲ್ ಒಕ್ಕಡ ಟೀಂಲ್ ಎಲ್ಲರೂ ಕೂಡಿತ್ ಕಳಿಪ. ಇನ್ನತ ಒತ್ತೋರ್ಮೆ ಕೂಟತ್ ಪಣ ಕೂಟಿತ್ ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡ್‌ವ. ಮೀದಿ ಬೆಪ್ಪಾತ್‌ಲ್ ಮಂಗಲ ಕಯಿಂಜಿತ್ ಪೋನವು ಏರ ಸಂಖ್ಯೆಲ್ ಬಂದಿತ್ ಕೂಡ್‌ವ. ಮೀದಿಕ್, ಉಂಬ ಕುಡಿಪಕ್ ಬೋಂಡ್ಯ ಸಾಮಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯತ್‌ನ ಅಯಿಂಗಳಾಯಿತೇ ಕೊಂಡ್‌ಬಪ್ಪ. ಅಡಿಗೆಕ್ ಕೂಡಿತ್ ಸಹಕರಿಚಿಡ್‌ವ. ಅಡಿಗೆ ಆನದು ಕನ್ನಿ ಕೋಂಬರೆಲ್(ಬಲ್ಯ ಮನೆ ಉಳ್ಳ ಕಡೆಲ್) ಗುರುಕ್ ಮೀದಿ ಬೆಪ್ಪ. ನೆಲ್ಲಕ್ಕಿಲ್ ಬೊಳ್‌ಚ ಬೆಚ್ಚಿತ್ ದೇವಳ ತೊತ್ತಿತ್ ಅಕ್ಕಿ ಕನಿಪ. ಪೆರಿಯವು ತಕ್ಕ್ ಪರಂದಿತ್ ಊಟೋಪಚಾರ ಮಾಡ್‌ವ.
—
ವಿಶೇಷ ಗದ್ದಳ
ಕಕ್ಕಡ 18.
ಮಳೆಗಾಲತ್ ಏದೇ ನಮ್ಮೆ ನಾಳ್ ಬಂದ್‌ಲೇಂಗಿಯೂ ನಾಟಿಪಣಿ, ತೋಟಪಣಿರ ಮಧ್ಯತ್ ಕಕ್ಕಡ ಪದ್‌ನೆಟ್ಟಾಂಗ್ ಮದ್ದ್‌ಪಾಯಸ ಉಂಬದೂ, ಕಕ್ಕಡ ಕೋಳಿ ತಿಂಬದೂ ಉಂಡ್. ಕಕ್ಕಡ ಪದ್‌ನೆಟ್ಟಾಂಗ್, ಆಗಸ್ಟ್ ಮೂಂದಾಂಗ್ ಕೊಡಗ್‌ಲ್ ಕ್‌ಟ್ಟ್‌ವ ಮದ್ದ್‌ತೊಪ್ಪು ಕೊಜ್ಜಬಂದಿತ್ ಅದ್ಂಡ ರಸ ಎಡ್‌ತಿತ್ ಪಾಯಸ ಮಾಡಿತ್ ಉಂಬ. ಮದ್ದ್‌ತೊಪ್ಪು ನೀಲಿ ರಂಗ್‌ಲ್, ಕಕ್ಕಡ ಪದ್‌ನೆಟ್ಟಾಂಗ್ ಪದ್‌ನಟ್ಟ್ ತರತ್‌ರ ಮದ್ದ್‌ಫಲ ಕೂಡಿತಿಪ್ಪಾಂದ್ ಎಲ್ಲಾರೂ ಮದ್ದ್‌ಕೂಳ್ ಉಂಬ. ನಗರತ್‌ಲ್ ಸುಮಾರ್ ಜನ ನಾಡ್ಂಜ ಮದ್ದ್ ತೊಪ್ಪು ಕೊಂಡಬಂದಿತ್ ಪಾಯಸ ಮಾಡಿತ್ ಉಂಬ. ಕೆಲವು ಜನ ಮನೆರ ಪಟ್ಟಿಕಂಡಿಲ್ ಮದ್ದ್‌ತೊಪ್ಪು ಬೊಳತುವದೂ ಉಂಡ್. ಮದ್ದ್‌ಪಾಯಸ ಅಲ್ಲತೆ ಮದ್ದ್‌ತೊಪ್ಪು ರಸತ್ ಬೆಲ್ಲ ಇಟ್ಟಿತ್ ಮದ್ದ್‌ಪುಟ್ಟ್ ಮಾಡುವ. ಅದೇ ಸಮಯತ್ ಮರಕೇಂಬುನ ಸಹ ಮದ್ದ್‌ರ ಫಲ ಉಂಡ್ಂದ್ ಸುಮಾರ್ ಕಡೆ ಪುಟ್ಟ್ ಮಾಡಿತ್ ತಿಂಬ. ಕಕ್ಕಡ ತಿಂಗತ್ ಕೋಳಿಕ್ ನೆಯ್ಯಿ ದುಂಬಿತಿಪ್ಪಾಂದ್ ಮನೆಲ್ ಚಾಕ್‌ನ ಕೋಳಿನ ನೆರ್‌ಚಿತ್ ತಿಂಬ. ಇನ್ನನೆ ಮಳೆಗಾಲತ್ ಕಕ್ಕಡ ತಿಂಗತ್‌ರ ಪೆದತೂ, ಪದ್‌ನೆಟ್ಟಾಂಡ ಮಾರಿಪತ್‌ಲ್ ಮದ್ದ್ ಪಾಯಸ, ಕೋಳಿ ಎಲ್ಲಾ ಕ್‌ಟ್ಟುವ.
ಮಳೆಗಾಲತ್ ಆಕ ನಾಟಿಕ್ ಇಲ್ಲೆ ಬಲ್ಯ ತೇಂವ ನಾಟಿ ಮಾಡ್‌ವಂದ್ ಸುಮಾರ್‌ಕಡೆ ಗದ್ದಳತ್‌ರ ಊಟೋಪಚಾರ ಮಾಡ್‌ವ. ಇದಂಗ್ ಕಂಬಳ ನಾಟೀಂದ್ ಎಣ್ಣುವ. ಅಂದ್ ಮೀನ್ ಕರಿ ಇಲ್ಲೆ ಎರ್ಚಿ ಕರಿ ಗದ್ದಳತ್‌ನ ನಾಟಿ ಕಾರಕ್ ಬಳಂಬುವ. ಸುಮಾರ್ ಭೂಮಿಲ್ ನಾಟಿ, ಬೇಲ್ ಪಣಿ ಇಲ್ಲತೆ ತೋಟ ಪಣಿಲ್ ಏದೇ ಕಂಬಳ, ಗೌಜಿ ಇಪ್ಪ್‌ಲೆ. ಅದೂ ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ಕಮ್ಮಿಯಾಯಂಡ್ ಬಂದ್‌ಟಿತ್.
ಒಕ್ಕಿ ಪಣಿಲ್ ಕಂಬಳ
ಬಂದ ಬೊಳೆನ ಕೊಯ್ಯುವಕ್ ಪುತ್ತರಿ ಮಾಡಿತ್ ಕೊಯಿಪಣಿಕ್ ಇಳಿವ. ಕೊಯಿಪಣಿ ತ್ರುವದೂ ಪುನ: ಗೌಜಿ ಗದ್ದಳತ್‌ರ ಒಕ್ಕಿ ಪಣಿಯೂ ಉಂಡ್. ಸುಮಾರ್ ಊರ್‌ಲ್ ಜನ ಮಜ್ಜಣತ್‌ರ ಮೀದ ಒಕ್ಕಿ ಆಟಿತ್, ಬೈಟ್ ಪಿಲ್ಲ್ ಕಟ್ಟಿತ್ ತ್ಪ. ಆಖೇರಿ ಒಕ್ಕಿಕ್ ಎರ್ಚಿ ಕಳ್ಳ್-ಕರಿರ ಗೌಜಿಯೂ ಇಪ್ಪ. ಇದಂಗ್ ಕಂಬಳಂದ್ ಎಣ್ಣುವ. ಅಂದ್ ಒಕ್ಕಿಕ್, ಪಿಲ್ಲ್ ಕಟ್ಟ್‌ವಕ್, ನೆಲ್ಲ್ ಪಣಿಕ್ ಬಂದಯಿಂಗಕ್ ಗೌಜಿರ ಊಟೋಚಾರ ಕೊಡ್‌ಪ. ಪೋಪಕ ಮಂಡೆಕ್ ಅಣ್ಣೆ ಇಟ್ಟಿತ್ ಅಯೆಪದೂ ನಡ್‌ಪ.
ಇಂಞಿ ಕೆಲವು ಕಡೆ ಪೆಬ್ರವರಿ ಪತ್ತಾಂಗ್ ಬ್ಯಾದ ನಡ್‌ಪ. ಬ್ಯಾದಕ್ ಒಕ್ಕಿ ತ್ಂದಿತಿಪ್ಪ. ನೆಲ್ಲ್ ಕನಿಪದ್, ಪಿಲ್ಲ್‌ಮುಂಡ ಚೌಟ್‌ವ ಪಣಿ ಪೂರ್ತಿ ಮಾಡಿತ್, ಒಕ್ಕಿ ಕಳತ್‌ನ ಒಡ್‌ಕಿತ್ ಮನಾರ ಮಾಡಿತ್ ಚಾಣ ಮುಕ್ಕುವ. ಅಂದ್ ಸಹ ಬೈಟೇಕ್ ಕಳ್ಳ್ ಎರ್ಚಿರ ಗೌಜಿ ಮಾಡುವ. ಆಚೇಂಗಿ ಇಕ್ಕಿಕ್ಕ ನೆಲ್ಲ್ ಬೊಳೆವದ್ ಕಮ್ಮಿಯಾನಾಂಗೂ, ಒಕ್ಕಿಕ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್, ಟಿಲ್ಲರ್‌ರ ಬಳಕೆ ಬಂದಾಂಗೂ ಬೈಟ್ ಪಿಲ್ಲ್ ಕಟ್ಟುವದ್, ಕಂಬಳ ಇನ್ನತದೆಲ್ಲಾ ಕಾಂಗತಾಯಂಡ್ ಉಂಡ್.
ಬ್ಯಾದಂದ್ ಕೊಡಗ್‌ಲ್ ಮಡಿಕೇರಿ ತಾಲೂಕ್‌ರ ಮೂರ್ನಾಡ್ ಪಕ್ಕ ಬಲಂಬೇರಿರ ಒಳ್ಳೆತೋಡ್‌ಲ್ ಕೋಳಿಕಟ್ಟ್ ನಡ್‌ಪಂಜತ್. ತುಳುನಾಡ್‌ಕಾರ ಎಣ್ಣಕ ಬಿಲ್ಲವ, ಬಂಟಂಗ ಬಂದಿತ್ ಸ್ಥಳೀಕಂಗಡ ಕೂಡೆ, ಕೋಳಿರ ಕಾಲ್‌ಕ್ ಚೆರಿಯ ತಳ್ಳನೆರ ಪರಿತ ಚಾಕ್ ಕೆಟ್ಟಿತ್ ಚೌಟ್‌ವಕ್ ಬುಡುವ ಕೋಳಿಕಟ್ಟ್ ನಡುತುವಂಜತ್. ಜನ ಪೋಯಿತ್ ಕೋಳಿರ ಮೇಲೆ ನೂರ್, ಇರ್‌ನೂರ್ ಪಣ ಬೆಟ್ಟ್‌ಕೆಟ್ಟ್‌ವಂಜತ್. ಗೆಲ್ಲುವ-ಚೋಪದೂ ನಡ್‌ಪಂಜತ್. ದಂಡ್ ಮೂಂದ್ ದಿನ ಇರ್‌ಲೂ ಪೊವಲೂ ಕೋಳಿ ಕಟ್ಟ್ ಇಪ್ಪಂಜತ್. ಬೊಳ್ಳೆಕಳ್ಳ್, ಕಾಚ್ಂಗಳ್ಳ್, ಎರ್ಚಿ ಮೀನ್ಂದ್ ಎಲ್ಲಾ ಮಾರಿಕೆ ಇಪ್ಪಂಜತ್. ಇದೋರ್ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪದ್ದತಿಯಾಯಿತೂ, ಪೈಪೋಟಿಯಾಯಿತೂ ನಡ್ಂದಂಡಿಂಜತ್. ಕೋಳಿ ಕಟ್ಟ್ ಪೈಪೋಟಿಲ್ ಜನ ದುಡ್ಡ್ ಕಳಂದವದೂ, ಕೂಟುವದೂ ಕಾಂಬಂಜತ್. ಅಲ್ಲಿ ಪೈಪೋಟಿರ ವಿಷಯತ್ ಪೊಯ್ತ್ ಕಳಿ ಆಯಂಡ್, ಒಮ್ಮ ಓರ್ ಕೊಲೆ ನಡ್ಂದಾಂಗ್ ಅದ್ ನಿಂದ್ ಪೋಚಿ. ಅಲ್ಲಿಂಜಿ ಕೋಳಿ ಕಟ್ಟ್ ಕಾಂಗತಾಚಿ.
—
ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳ್
ಭೂಮಿಕಾರಳೂ, ಬೋರೆಯವೂ ಕಾಲತ್ ಪುತ್ತರಿ ಕಯಿಂಜದು ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳ್ ಉಂಬ. ನೆಲ್ಲ್ ಬೊಳೆವವು ಕೆಲವು ಭಾಗತ್, ಪುದಿಯ ಬೊಳೆ ಬಂದಾಂಗ್ ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳುಂಬ ಪದ್ದತಿ ಮಾಡುವ. ಅಂದ್ ಪೊಲಾಕ ಮನೆಲುಳ್ಳವು ಕುಳ್‌ಚಿತ್, ಮನೆ ಒಡ್‌ಕಿ ತಳ್‌ಚಿ ಮನಾರ ಮಾಡಿತ್ ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳುಂಬ. ಪುದಿಯ ಬೊಳೆರ ನೆಲ್ಲ್‌ನ ಅಕ್ಕಿ ಮಾಡಿತ್ ಬೈಟೇಕ್ ಪಾಯಸ ಕೂಳ್ ಮಾಡುವ. ಪಾಯಸ, ಕೂಳ್ ಕರಿ ಅಡಿಗೆನ ನೆಲ್ಲಕ್ಕಿಲ್ ಪಿಂಞ ಅಡಿಗೆ ಮನೆಲ್ ಚಿರಿಯೋರ್ ಮೀದಿ ಬೆಚ್ಚಿತ್ ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳ್‌ನ ಎಲ್ಲಾರೂ ಕೂಡಿತ್ ಒತ್ತೋರ್ಮೆಲ್ ಉಂಬ. ಇದಂಗ್ ತರಕಾರಿ ಕರಿ ಊಟೋಪಚಾರ ಮಾತ್ರ ಮಾಡುವ. ಭೂಮಿ ಇಲ್ಲತವು ಸಹ ಪುದಿಯ ಅಕ್ಕಿನ ಕೊಂಡ್‌ಬಂದಿತ್ ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳ್‌ನ ಉಂಬ. ಪಂಡೆಲ್ಲ ಪುತ್ತರಿ ಕಯಿಂಜದು ಪಣ್ಣಾನ ಬೇಲ್‌ಲ್ ಓರ್ ಅರಿರಚ್ಚಕ್ ಚಿಂಗ್‌ರಿ(ಸಣ್ಣಕ್ಕಿ)ಕೊಜ್ಜಿತ್ ಕಳಕ್ ಕೊಂಡ್‌ಬಂದಿತ್ ನೆಲ್ಲ್ ಬಡ್‌ಚಿತ್ ಕಳತೇ ಒಣಕ್‌ಟ್ಟಿತ್ ಬೈಟಾಪಕ ಅದ್‌ನ ಕುಟ್ಟಿತ್ ಅಕ್ಕಿ ಮಾಡಿತ್ ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಉಂಬಂಜತ್. ಚಿಂಗ್‌ರಿ ಬೊಳಿಯ ನೆಲ್ಲ್‌ಕಿಂಜ ಬೆರಿಯ ಪಣ್ಣಾಪಂಜತ್. ದೊಡ್ಡಿ ನೆಲ್ಲ್ ಬೆರಿಯ ಬಂದಕೋ ಅದ್‌ನ ಪುದಿಯಕ್ಕಿ ಕೂಳ್ ಉಂಬಾಂಗ್ ಏರ ಜನ ಕೂಟ್‌ವಯಿಂಜಿಲೆ. ಇಕ್ಕ ಅದ್ ಸುಮಾರ್ ಕಡೆ ಕಂಡಂಡಿಲ್ಲೆ. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಮಾತ್ರ ಇಕ್ಕ ಬೊಳಿಯ, ದೊಡ್ಡಿ, ಬಿಕೆಬಿ ಇನ್ನತ ನೆಲ್ಲ್‌ರ ಕೂಡೆ ಚಿಂಗ್‌ರಿ, ಗಮನ ಸಣ್ಣ, ಇಂಟಾನ್, ಮಂಗಳ ಇತ್ಯಾದಿ ಸುಮಾರ್ ಬಗೆ ಬಂದಿತ್ ಪುದಿಯಕ್ಕಿಕ್ ಬೆರಿಯ ಬಪ್ಪ ನೆಲ್ಲ್‌ನ ಅಕ್ಕಿ ಮಾಡಿಯವ. ಇದ್ ಇಂದ್ ಭೂಮಿ ನಡ್‌ಪಯಿಂಗ ಮಾತ್ರ ಮಾಡ್‌ವ ಪದ್ದತಿ ಆಯಂಡುಂಡ್.
–
ಒಟ್ಟಿ-ಪುಟ್ಟ್.
ಅಕ್ಕಿ ಒಟ್ಟಿ, ಕಡಂಬುಟ್ಟ್, ಪಾಪುಟ್ಟ್,
ನೂಪುಟ್ಟ್, ತಳಿಯಪುಟ್ಟ್, ಓಡ್‌ಪುಟ್ಟ್,
ಚಟ್ಟಿಪುಟ್ಟ್, ದೋಸೆ, ನೀರ್ ದೋಸೆ,
ಬೆರಂಬುಟ್ಟ್, ತಂಬುಟ್ಟ್, ಪೊನೆಪುಟ್ಟ್,
ಬಾಳೆ ನುರ್‌ಕ್, ಮದ್ದ್‌ಪುಟ್ಟ್, ಉಪ್ಪಿಟ್ಟ್,
ಎರಿಪುಟ್ಟ್, ಮರಕೇಂಬು ಪುಟ್ಟ್, ಬೊಣ್ಣೆ ಕಡಂಬುಟ್ಟ್,
ಮುದ್ದೆಪುಟ್ಟ್, ಏಳಕ್ಕಿಪುಟ್ಟ್, ಚಿಟ್ಟಣಿಪುಟ್ಟ್,
ಕೂವಲೆಪುಟ್ಟ್, ನುಚ್ಚಿಪುಟ್ಟ್, ಓಡ್‌ಪುಟ್ಟ್,
ಕೊಟ್ಟೆಪುಟ್ಟ್, ಕುತ್ತಿಪುಟ್ಟ್, ಒಟ್ಟಿ ಕಜ್ಜಾಯ,
ಪಾಯಸ ಒಟ್ಟಿ ಪಾಯಸ, ಚಕ್ಕುಲಿ,
ಕರ್ಜಿಕಾಯಿ,
ದಂಡ್ ಮೂಂದ್ ಬಗೆರ ಕಜ್ಜಾಯ ಇನ್ನನೆ ಸುಮಾರ್ ಒಟ್ಟಿ ಪುಟ್ಟ್ ಉಂಡ್. ಸುಮಾರ್‌ಕ್ ಎಲ್ಲಾ ಪುಟ್ಟ್‌ನ ಅಕ್ಕಿ ಕೂಟಿತ್ ಮಾಡ್‌ವದಾಯಿತುಂಡ್. ಅಲ್ಲತೆ ಎರ್ಚಿ ಕರಿರ ಕೂಟ್‌ಕ್, ಕಡಂಬುಟ್ಟ್-ಪಂದಿಕರಿ, ಕೋಳಿ ಕರಿ-ನೂಪುಟ್ಟ್, ಇನ್ನತ ವಿಶೇಷ ಅಡಿಗೆಯೂ ಉಂಡ್. ಇಂದೇತ್‌ರ ಪುದಿಯ ಮಾದರಿರ ವಿಶೇಷ ಅಡಿಗೆ, ಪುಟ್ಟ್ ಎಲ್ಲಾ ಜನಕೂ ಒಗ್ಗಿಯಂಡುಂಡ್.
*****